Burun Tıkanıklığınızın Nedeni Obezite Olabilir
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanan obezite uykuda nefes durması hastalığını da tetiklemektedir.
Burun tıkanıklığını değerlendirmede hasta öyküsü önemlidir
Burundan nefes alamama şikayeti KBB polikliniğine en sık başvuru nedenlerinden biridir. Burun tıkanıklığının değerlendirilmesinde hastanın şikayetlerinin ayrıntılı bir şekilde sorgulanması önemli yer tutar. Şikayetin başlangıç zamanı, şikayeti arttıran ve azaltan faktörler, şikayetin tek ya da çift taraflı olması, ilaç, sigara, alkol vb. alışkanlıkların sorgulanması hastalık hakkında yol göstericidir.
Obeziteyi vücut yağlarının artışı olarak tanımladığımızda, sağlık üzerine oluşturduğu risklerde en önemli ve belirleyici faktör yağın vücuttaki dağılımıdır. Erkek tipi obezite genellikle merkezi nitelikte olup karın ve boyun bölgesinde yoğunlaşan yağlanma ile tanımlanır. Kadın tipi obezite de ise kalça çevresinde yağlanma ön plandadır.
Obezitenin derecesini değerlendirmek için en uygun yöntem beden kitle indeksidir (BKİ). BKİ, beden ağırlığının (kg) boy uzunluğunun karesine (m²) bölünmesiyle elde edilen değerdir. National Center for Health Statistics, BKİ’yi (18.5 – 24.9) normal, (25.0 – 29.9) kilolu, (>30.0) obez olarak tanımlamıştır.
Erkek tipi obezite uykuda nefes durması eğilimini arttırır
Çok sayıda çalışma erkek tipi yağlanma şeklinin, boyun ve karın organları çevresinde olup, daha çok hastalığa neden olduğunu göstermektedir. Hipertansiyon, kalp damar hastalıkları, uykuda nefes durması, Tip 2 şeker hastalığı, inme, çeşitli kas-kemik, karaciğer ve idrar kesesi hastalıkları obezite ile ilişkilendirilmektedir.
Merkezi obezite üst solunum yolu çevresinde ve karın bölgesinde yağ birikimi ile üst solunum yolu açıklığını ve solunum şeklini etkileyerek, uykuda nefes durması hastalığı eğilimini arttırmaktadır.
Obez hastalarda geniz eti nefes alma problemine yol açar
Yaptığımız çalışmada burundan nefes alma problemi yaşayan 30 obez ve 30 normal kilolu hastayı karşılaştırdığımızda iki grup arasında farklılığın ortaya çıktığı hastalığın adenoid hipertrofisi (geniz eti) olduğunu saptadık.
Burundan nefes alma problemi şikayetiyle polikliniğe gelen obez veya normal kilolu hastaları değerlendirirken, hastaların hem burunlarının önünün hem de endoskopik (kamera ile) yöntemle içinin genize kadar değerlendirilmeleri gerekmektedir. Burun kıkırdağının ön tarafındaki ileri derecedeki eğrilikler, nazal polipler gibi burun hastalıkları endoskopik görüntülemeye engel olduğu ya da nazal endoskopiye hasta uyumunun olmadığı durumlarda çekilen burun tomografileri hem sinüs hastalıklarının değerlendirilmesinde hem de geniz hastalıklarının değerlendirilmesinde yardımcı olması açısından yapılması gereken ilk tetkiktir.
Burundan nefes alma problemi yaşayan obez bir hastayla karşılaştığımız zaman burun kıkırdak eğriliği ve konka hipertrofisinden (burun eti) sonra dikkat etmemiz gereken üçüncü burun hastalığı adenoid hipertrofisidir (geniz eti).