Horlama Nedir?

Horlama; ağız ve burun arkasındaki pasajlarda hava akışında tıkanma sonucu, uyku esnasında gürültülü sesler çıkartarak nefes alıp verilmesidir.

Ağız ve burun arkasındaki pasajlardaki tıkanıklığa; dil, küçük dil, damak ve boğazdaki yumuşak dokular neden olur. Bu dokuların solunum sırasında titreşerek birbirine çarpması horlamaya yol açar.

Yetişkin insanların en az % 45’i zaman zaman, % 25’i ise sürekli horlamaktadır. Horlama kronik yorgunluk, yaşam kalitesinin bozulması, dikkat dağınıklığı, baş ağrısı, uzun vadede obstrüktif uyku apnesi, hipertansiyon ve kalp büyümesine neden olabilir. Ayrıca aileden, sosyal yaşama kadar birçok noktada soruna yol açar.

Horlamanın Nedenleri

Horlamanın birçok nedeni bulunmaktadır:

• Dil ve boğazdaki zayıf kas yapısı

Kaslar çok gevşek olduğu zaman dil arka tarafa doğru düşerek hava yolunu tıkayabilir ya da boğaz kasları yanlardan hava yoluna doğru çekilebilir. Uyku esnasında kasların biraz gevşemesi normaldir. Ancak alkol ya da uyku ilaçlarının kullanımı bu durumu şiddetlendirerek bir sorun haline getirebilir.

• Boğaz dokusunun aşırı büyük olması

Büyük bademcikleri ve geniz eti olan çocuklarda horlama sıklıkla gözlenir. Kilolu insanların boyun bölgeleri fazla gevşek olabilir ve bu durum hava yolunun daralmasına yol açabilir. Bunun dışında kist veya tümör de solunum yollarının daralmasında rol oynayabilir.

• Uzun yumuşak damak ve / veya küçük dil

Uzun damak burundan boğaza doğru olan açıklığı daraltabilir. Derin uyku esnasında uzun yumuşak olan damak ya da küçük dil sesli bir kapak gibi hareket eder.

• Tıkalı burun

Eğer burnunuz tıkalıysa, nefes almak için ekstra efor gösterirsiniz. Bu güçlü nefes de boğazdaki yumuşak dokuları hava yolunun içine doğru çeken abartılı bir vakum oluşturur. Böylelikle horlama sorunu ortaya çıkar. Soğuk algınlığı ya da sinüs enfeksiyonları da burun tıkanmasına yol açtığı için bu dönemlerde horlama gözlenebilir. Yani horlama dönemsel de olabilir. Ayrıca deviyasyon gibi burun ve nasal septumdaki deformasyonlar da horlamaya yol açabilir.

Çocuklarda horlama; bademcik ve geniz eti problemlerinin işareti olabilir. Kronik horlama şikayeti olan çocukların KBB uzmanı tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Tonsilektomi (yani cerrahi müdahale ile bademciklerin alınması) ya da adenoidektomi (cerrahi müdahale ile geniz etinin alınması) sayesinde tamamen iyileşme sağlanmaktadır.

Horlama Tedavisi

Eğer horlamaya solunum yolu problemleri eşlik etmiyorsa, kişiler yaşam şekillerinde değişiklikler yaparak horlama sorunun giderilmesini sağlayabilirler. Bunun için;

• Sportif yaşama geçilmelidir,
• Aşırı yorgunluktan kaçınılmalıdır,
• Alkol kullanımı bırakılmalı, eğer kullanılacaksa yatmadan dört saat önce almayı kesmelidir,
• Yatağın baş tarafı daha yukarıda olacak şekilde ayarlanmalıdır,
• Sırtüstü yatmak yerine yan yatmak tercih edilmelidir.

Horlamayla birlikte uykuda nefes kesilmesi varsa öncelikle uyku laboratuvarında uyku testi yapılır, sonrasında tedavi şekli belirlenir. Hava geçiş alanını genişletmek ya da daraltan unsurları küçültmek yani cerrahi gerekebilir.

• Cerrahi yöntemler arasında en sık uygulananı UPPP ameliyatıdır (Uvulo-Palato-Farengo-Plasti). Bu operasyon, küçük dil ve yumuşak damak başta olmak üzere üst solunum yolundaki yumuşak dokuların fazlalıklarını azaltmak ve dokuları gerginleştirmek için yapılır.
• Dili askıya alma, dil köküne radyofrekans tekniği uygulamaları, çene ameliyatları gibi farklı yöntemler de giderek yaygınlaşmaktadır. İleri derecedeki apnenin eşlik ettiği ancak cerrahiyi uygulanamayan hastalardaki tıkanıklıklarda devamlı pozitif hava yolu basıncı (CPAP) cihazı tercih edilebilir. Yaşlı hastalarda veya yaşı ne olursa olsun apne-hipopne indeksi 30’un üzerinde olan kişilerde, ayrıca indeksi düşük olsa bile gündüz aşırı uyku hali olan hastalarda CPAP cihazı en iyi çözümlerdendir.